شهر بجستان
کتاب شناسی :
لسترنج خاور شناس انگليسي درسال 621 هجري قمري دركتاب خود به نام جغرافياي تاريخ سرزمينهاي خلافت شرقي مي نويسد در سي ميلي شمال گناباد وسي ميلي شمال تون شهر بجستان واقع شده . حمدا... مستوفي درباره بجستان گفته به تون شباهت دارد. ازجمله حاكماني كه از بجستان گذشته وذكري از اين شهر به ميان آورده تيمورگوركاني است که در کتاب گذر سرزمین ایزد بدان اشاره شده است . گلدسميت درسال 1872 ميلادي درباره بجستان مي نويسد بجستان شهركوجكي است كه تقريباً چهار هزار نفر جمعيت با باغهاي بسيار كوجك درحاشيه جنوبي كوير بي انتها واقع وداراي منظره دلپذيري بوده (است) .
وجه تسميه:
برخی آن را برگرفته از بج+ستان به معنی محل رویش نی دانسته که با بشرویه شهر نزدیک آن ارتباط معنایی دارد.
درياچه اي دربين ترشيز ( كاشمر كنوني) وبجستان وجود داشته كه به مرور زمان از بين رفته وكوير نمك باقيمانده است . در دوطرف اين درياچه دو محل باجگيرخانه وجود داشته يكي به نام بجستان كه اصل آن باجستان بوده وديگري در كاشمر در راه سبزوار مشهوربه باج ور كه به معني باج بده مي باشد وتاكنون هم دهنه بجور درراه سبزوار وكاشمر معروف است .بنابراين وجه تسميه بجستان برگرفته از باجستان بوده است.
برخی بج را معرب بغ(بگ) + ستان دانسته که به معنی سرزمین ایزد و محل نیایش و تجمع بزگان دین(بغ ها) بوده که با بقایای برجا مانده در روستای مزار نزدیک شهر بجستان مطابقت داشته و به حقیقت نزدیک تر است .
شهرستان بجستان بعنوان دروازه ورودی استان خراسان رضوی با وسعت 5/4766 کیلومتر مربع در فاصله 285 کیلومتری از مرکز استان خراسان رضوی دارای دو بخش مرکزی و یونسی با جمعیت بالغ بر 30663 نفر می باشد که 14300 نفر در شهر بجستان ساکن هستند . بجستان جزء مناطق خشك وكويري محسوب مي شود . ميانگين بارش 65 ميليمتر و اختلاف درجه حرارت درتابستان به 5/43 ودرزمستان به 10- درجه مي ر سد. شهربجستان درعرض جغرافيايي 34 درجه و13 دقيقه تا 34درجه 56 دقيقه ودرطول جغرافيايي57درجه و 45 دقيقه تا 58درجه و 37 دقيقه واقع شده است. ارتفاع بجستان از سطح دريا 1250 متراست.
آثار تاریخی شهرستان
مسجد جامع بجستان
|
بجستان
|
تيموري
|
كاروانسراي فخرآباد
|
فخرآباد
|
صفويه
|
كاروانسراي زين آباد
|
زين آباد
|
صفويه - قاجاريه
|
قلعه درزاب
|
درزاب
|
صفويه
|
كارونسراي مرنديز
|
مرنديز
|
اواخر قاجار
|
كارونسراي قاسم آباد
|
قاسم آباد
|
صفويه
|
رباط يونسي
|
يونسي
|
صفويه
|
پل يونسي
|
يونسي
|
صفويه
|
رباط اهنگ
|
آهنگ
|
قاجاريه- پهلوي
|
مسجد مزار
|
مزار
|
اسلامي
|
كارونسراي سه فرسخ
|
سه فرسخ
|
اسلامي
|
حوض انبار يونسي
|
انبار يونسي
|
صفويه
|
مسجد جامع مرنديز
|
مرنديز
|
ايلخاني
|
آب انبار كهنه بجستان
|
بجستان
|
قاجاريه
|
آسياب آبي چاه فاليز
|
چاه فاليز
|
صفويه
|
حمام ساوط
|
ساواط
|
اواخر قاجار
|
رباط خارفيروزي
|
خارفيروزي
|
اواخر صفويه
|
مقبره زين آباد
|
زين آباد
|
اواخر صفويه
|
مقبره قطب الدين يونسي
|
قطب الدين يونسي
|
|
آب انبار حاج ميرزا
|
بجستان
|
|
آب انبار نوبجستان
|
بجستان
|
|
آب انبار حاج قربان
|
بجستان
|
|
منزل سپاهي
|
بجستان
|
|
مسجد سرگود
|
بجستان
|
|
حمام عبدا... غول
|
بجستان
|
|
مقبره آصف برخيا
|
مزار
|
|
قلعه مرنديز
|
مرنديز
|
|
قلعه مزار
|
مزار
|
|
حوض انبارسنگي سه فرسخ
|
سه فرسخ
|
|
برج سردق
|
سردق
|
|
ايوان حسينيه حاج خداداد
|
بجستان
|
|
منزل اصغري
|
بجستان
|
|
آب انبار فخراباد
|
فخرآباد
|
|
آب انبار مرنديز
|
مرنديز
|
|
منزل بلغاري
|
بجستان
|
|
مسجد ساوط بجستان
|
بجستان
|
|
اماکن زیارتی
مقبره آصف برخيا
|
بجستان – روستاي مزار
|
مقبره قطب الدين يونسي
|
بجستان – يونسي
|
امامزاده يحيي ابن جعفر
|
بجستان - يونسي
|
مقبره بي بي غيبي
|
بجستان – سوسناري
|
مقبره سيد اسماعيل
|
بجستان
|
مقبره پير ابوالمعالي
|
بجستان – مرنديز
|
مقبره احمد ابوعلي خداشاهي
|
بجستان – جزين
|